فایل ورد قابل ویرایش
توضیحی مختصر از مقاله :
كشورمان در ناحيه اي خشك واقع شده است با اين وجود, حجم سيلاب چند روزه برخي رودخانه ها در سالهاي سيلابي معادل متوسط آورد ساليانه رودخانه مي باشد. البته در اكثر موارد حجم سيلاب صدساله در مقابل احجام سدهاي احداث شده يا در حال احداث اندك مي باشد و بنابراين با استفاده از مديريت فعال, خصوصيات فصلي و پيش بيني هاي كوتاه مدت و دراز مدت هيدرولوژيكي, استفاده از مخازن براي ذخيره سيلاب براحتي امكان پذير مي باشد. در اين راستا استفاده از تراز نرمال متغير ماهانه و سالانه مي تواند استفاده بهينه از مخازن و استحصال هر چه بيشتر آب را ممكن سازد. براي دستيابي به اين مهم استفاده كامل از امكانات نرم افزاري و روشهاي غير سازه اي بايستي در دستور كار قرار گيرد. در اين رابطه بايستي به خصوصيات فصلي روخانه هاي ايران توجه نمود كه معمولا شرايط بسيار خوبي را براي ذخيره سيلاب در مخازن فراهم مي كنند. در رودخانه هايي كه سيلاب بهاره در اثر ذوب برف رخ مي دهد, ميزان ذخيره برفي حوزه مي تواند فرصت بسيار خوبي براي مانور مخزن فراهم كند و در رودخانه هايي كه بيشترين پتانسيل سيلاب در آذر ماه مي باشد, مخزن به علت مصارف تابستاني در شروع سيلاب داراي حجم قابل ملاحظه اي براي كنترل سيلاب مي باشد. براي مثال سد درودزن در سيلاب آذر ماه 1365 با دوره بازگشت چند صد ساله, بعلت خالي بودن مخزن سرريز نداشت. تجربه بسيار موفق كنترل سيلاب با مخازن در ژاپن كه 50 درصد مردمش در دشتهاي سيلابي زندگي مي كنند و 75 درصد دارايي هاي آنها در اين مناطق واقع شده است, مي تواند در استفاده از مخازن براي كنترل سيلاب در ايران الگوي بسيار خوبي باشد. با توجه به اين امر كه سيلابهاي رودخانه هاي ژاپن مانند رودخانه هاي ايران داراي پيك زياد و حجم نسبتا" كم مي باشند. بعلاوه در صورت اختصاص حجمي از مخزن به كنترل سيلاب, با توجه به عدم قطعيت در برآورد سيلاب طراحي سدها, انعطاف پذيري سيستم افزايش يافته و مي توان در صورتيكه حجم سيلابهاي طراحي در سالهاي آينده كمتر برآورد شود, با افزايش تراز نرمال عمر مخزن را افزايش داد و اين مسئله از نقطه نظر توسعه پايدار نيز بسيار با اهميت است.خصوصيات فصلي رودخانه هاي ايران معمولا شرايط بسيار خوبي را براي ذخيره سيلاب در مخازن فراهم مي كنند. در رودخانه هايي كه سيلاب بهاره در اثر ذوب برف رخ مي دهد, ميزان ذخيره برفي حوزه مي تواند فرصت بسيار خوبي براي مانور مخزن فراهم كند و در رودخانه هايي كه بيشترين پتانسيل سيلاب در آذر ماه مي باشد, مخزن به علت مصارف تابستاني در شروع سيلاب داراي حجم قابل ملاحظه اي براي كنترل سيلاب مي باشد
نظرات شما عزیزان: